حسابداری مالی چیست و چه اصولی دارد؟

مقدمه :

حسابداری مالی یا همان financial accounting  شاخه ای از حسابداری می باشد که برای رسیدگی به امور مالی انواع شرکت ها و مجموعه ها مورد استفاده قرار می گیرد. در این نوع حسابداری از طریق تجزیه و تحلیل صورت های مالی، سلامت مالی یک شرکت را بررسی می کنند. در واقع حسابداران مالی از طریق این شاخه یکپارچگی و دقت صورت های مالی تضمین می کنند تا مدیران مجموعه بتوانند تصمیم گیری های صحیحی در زمینه تخصیص بودجه و سرمایه گذاری اتخاذ کنند. در ادامه این مقاله با حسابداری مالی و انواع و مزایا آن آشنا می شوید.

در این مقاله می خوانید :

تعریف حسابداری مالی

حسابداری مالی یا همان financial accounting یکی از پر کاربرد ترین شاخه های رشته حسابداری می باشد و به مجموعه عملیات هایی همچون ثبت، تنظیم گزارش و تجزیه و تحلیل گزارش های مالی در طول یک دوره زمانی مشخص گفته می شود که حسابدار مالی از این طریق می تواند میزان سلامت صورت های مالی مجموعه را بسنجد. همچنین یک حسابدار مالی تمامی صورت های مالی همچون ترازنامه ها و سود و زیان را محاسبه و ثبت می کند و وضعیت مالی مجموعه را به افراد خارج از مجموعه همچون مشتریان، تامین کنندگان و سرمایه گذاران ارائه می دهد.

چرا حسابداری مالی مهم است؟

حسابداری مالی نه تنها برای مجموعه ها ، بلکه برای اقتصاد نیز نقش مهمی دارد. به صورت کلی حسابداری مالی به شرکت ها و سازمان ها کمک می کند که برنامه ریزی ها و اهداف مناسبی را برای مجموعه خود اتخاذ کنند. برخی دیگر از دلایلی که حسابداری مالی را با اهمیت جلوه می دهد شامل :

• الزام قانونی : انجام حسابداری مالی طبق قوانین مالی برای تمامی مجموعه ها الزامی است. بنابراین تهیه تمامی صورت های مالی مانند ترازنامه، صورت های سود و زیان و صورت جریان وجوه نقد برای تمامی شرکت های ثبت شده الزامی می باشد. این اظهارات مالی نشان دهنده سلامت مالی این شرکت ها هستند.

• برنامه ریزی و تصمیم گیری های بهتر : گزارش های شفاف و همه جانبه ای که حسابداران مالی ارائه می دهند، باعث می شود که مدیران مالی در برنامه ریزی و تصمیم گیری های مجموعه تصمیم های بهتری اتخاذ کنند.
• سهولت در تجارت : اطلاعات دقیق و به روزی که حسابدار مالی در اختیار مدیران مجموعه قرار می دهد باعث می شود آن ها تصمیمات تجاری خود را با دقت بهتری اتخاذ کنند.

مطالعه بیشتر: حسابداری چیست و انواع آن کدامند؟

صورت های مالی مورد استفاده در حسابداری مالی

به طور کلی چهار صورت مالی در حسابداری مالی مورد استفاده قرار می گیرد. این چهار صورت عبارت اند از :

صورت سود و زیان : یکی از مهمترین صورت های مالی در حسابداری می باشد که عملکرد مالی یک مجموعه را در دوره زمانی مشخص نشان می دهد. این صورت مالی از طریق کسر هزینه های مجموعه از درامد ها سود یا زیان انتهای دوره مالی که نتیحه از کلیه فعالیت های عملیاتی یا غیر عملیاتی مجموعه است، مشخص می شود.

ترازنامه : صورت وضعیت مالی یا همان ترازنامه گزارشی است که در یک دوره خاص در مورد دارایی ها، بدهی ها و حقوق صاحبان سرمایه ارائه می شود. در واقع ترازنامه تصویری از وضعیت سلامت مالی یک مجموعه یا شرکت در یک زمان معین ارائه می کند. برای مثال نشان می دهد که مجموعه چه دارایی هایی و یا بدهی هایی دارد.

صورت جریان وجوه نقد : در این گزارش مهم کلیه درامد ها و بدهی های نقدی مجموعه در یک دوره مالی با دقت و جزییات ثبت می شود و در برگیرنده کلیه ورودی ها و خروجی های نقدی کسب و کار در یک دوره حسابداری است. در این گزارش سه نوع جریان نقدی ثبت می گردد : فعالیت های عملیاتی – فعالیت های سرمایه گزاری و تامین مالی فعالیت ها.

صورت سود و زیان جامع : گزارشی نهایی می باشد که تمامی تغییرات حقوقی صاحبان سرمایه مجموعه را مشخص می کند. در این صورت مالی صورت سود و زیان جامع در ردیف اول گزارش قرار گرفته و بعد از آن به ترتیب مواردی همچون هزینه های شناسایی شده، درآمد ها و سود و زیان تحقق نیافته درج می شوند.

هدف اصلی حسابداری مالی چیست؟

به طور کلی می توان گفت هدف حسابداری مالی تهیه صورت های مالی و نظارت بر وجوه نقدی و غیرنقدی به صورت دقیق است. صورت های مالی ای که در حسابداری مالی تهیه می شوند شامل ترازنامه ها، صورت های سود و زیان و صورت جریان های وجوه نقد می باشد که حسابدار مالی از طریق تهیه این گزارش ها و ارائه آن ها به مدیران مجموعه، به تصمیم گیری های صحیح اقتصادی آن ها کمک می کند.

مزایای حسابداری مالی

برخی از مزایای حسابداری مالی عبارت اند از :

• ایجاد شفافیت مالی و در نتیجه جلب اعتماد سرمایه گذاران : حسابداران مالی از طریق ارائه سوابق مالی، اطلاعات درامد ها و هزینه ها باعث شفافیت مالی و اعتماد سرمایه گذاران برای سرمایه گذاری در مجموعه می شوند.

• تسهیل امور مالیاتی : گزارشات مالی که حسابداران مالی تهیه و ارائه می دهند کمک زیادی به محاسبه و تسویه بدهی های مالیاتی مجموعه می کند. در واقع این گزارش های شفاف و دقیق باعث می شوند که اداره های مالیاتی بدهی های مالیاتی را ساده تر محاسبه کنند.

• کمک به مدیران مجموعه برای اتخاذ تصمیم گیری های بهتر : اطلاعات مالی ای که حسابداران مالی در قالب گزارش ها تهیه می کنند، به مدیران کمک می کند هرگونه سود و زیان مالی احتمالی در اینده را پیش بینی کنند و تصمیمات جاری مناسبی اتخاذ کنند.

محدودیت های حسابداری مالی

برخی از محدودیت های حسابداری مالی عبارت اند از :

• عدم توجه به تغییرات سطح قیمت : در حسابداری مالی تغییرات قیمتی در طول دوره های زمانی مختلف در نظر گرفته نمی شود.

• تاثیر گذاری شخص حسابدار بر روی صورت های مالی : صورت های مالی که در حسابداری مالی تهیه می شود تحت تاثیر مستقیم قضاوت های شخص حسابدار مالی می باشد. این شخص ممکن است از هرگونه روشی برای ارزش گذاری و استهلاک استفاده کند که به نوبه خود تاثیر گذار بر روی صورت های مالی است.

• ثبت معاملات نقدی : حسابداری مالی تنها معاملاتی را ثبت می کند که بر اساس پول اندازه گیری می شوند و هیچ گونه تراکنش های غیر مالی ثبت نمی گردد.

وظایف حسابدار مالی

یک حسابدار مالی وظایف کاری مختلفی را بر عهده دارد. برخی از مهمترین وظایف شغلی آن ها عبارت اند از :

• تهیه گزارش های مالی : حسابداران مالی می بایست در دوره های زمانی مشخص شده گزاراشات مالی همچون ترازنامه، سود و زیان و همچنین صورت جریان وجوه نقد را تهیه کنند.
• مشاوره مالی : حسابداران مالی می توانند با تحلیل ها و پیش بینی های خود وضعیت مالی مجموعه و همچنین نقاط قوت و ضعف آن را شناسایی و به مدیران مربوطه در جهت بهبود آن ها راهکار های متنوعی ارائه دهند.
• نظارت بر بودجه : حسابداران مالی مسئولیت کنترل و نظارت بر بودجه شرکت را دارا می باشند. ان ها می بایست همواره اطمینان حاصل کنند که بودجه تخصیص گرفته به هر بخش به اندازه کافی مناسب می باشد و بر اساس راهبرد های اعلام شده به آن ها خرج می گردند و همچنین در صورتی که نیاز  به اصلاح دارند، اصلاح گردند.
• تعیین استراتژی های مالی : حسابداران مالی از طریق تعیین سیاست های مالی و تخصیص منابع مالی می توانند به تدوین استراتژی های مالی برای مجموعه کمک شایانی کنند.
• آموزش تیم مالی مجموعه : یکی دیگر از وظایف مهم حسابداران مالی آموزش تیم مالی مجموعه نسبت به آخرین تغییرات قوانین مالی و استاندارد های حسابداری می باشد.
• مدیریت وجوه نقد مجموعه : حسابداران مالی مسئولیت مدیریت و نظارت بر نقدینگی مجموعه را نیز  بر عهده دارند و آن ها همواره می بایست اطمینان حاصل کنند که برای نیاز های مختلف سازمان وجوه نقد به اندازه کافی در دسترس می باشد و نیاز های مالی شرکت همواره تامین است.

پیشنهاد ویژه خرید نرم افزار حسابداری میزان

تفاوت حسابداری مدیریت و حسابداری مالی چیست؟

برخی از مهمترین تفاوت های حسابداری مدیریت با حسابداری مالی عبارت اند از :

• نوع ابزار های مورد استفاده توسط حسابداری مالی و حسابداری مدیریت : نوع ابزار هایی که این دو نوع حسابداری برای رصد فعالیت های مالی استفاده می کنند یکسان می باشد اما در حسابداری مدیریتی برای فعالیتی هایی همچون برنامه ریزی ها و تعیین بودجه به ابزار های متفاوتی نیاز است.

• نحوه گزارش گیری : نحوه تهیه گزارش گیری های مالی توسط این دو شاخه نیز با یکدیگر متفاوت است برا مثال در حسابداری مدیریت به جهت تعیین اهداف کوتاه مدت یا گام های پیش رو می بایست به صورت روزانه گزارش های مالی تهیه شود. اما در حالی که در حسابداری مالی تهیه گزارش ها در بازه های زمانی مختلفی صورت می گیرد و در آن بازه ها نیز ارائه می گردند.

• الزامات قانونی : تفاوت دیگری که حسابداری مالی با حسابداری مدیریت دارد بر الزام قانونی استفاده از آن ها می باشد. برای مثال اکثر کسب و کار ها ملزم به داشتن حسابدار مدیریتی یا استفاده از شاخه حسابداری مدیریتی نیستند اما حسابداری مالی از ملزومات هر کسب و کاری محصوب می شود.